A) Ghi nhớ:
1. Tên người, tên núi, tên sông, tỉnh, thành phố, quận, huyện, xã, làng,…của Việt Nam được viết hoa chữ cái đầu của mỗi tiếng (VD: Lê Lợi, Trần Hưng Đạo, Trường Sơn, Cửu Long,…)
– Riêng tên người, địa danh của một số dân tộc ít người nếu được phiên âm từ tiếng dân tộc thì chỉ viết hoa chữ cái đầu ở mỗi bộ phận của tên, giữa các tiếng trong cùng một bộ phận có dấu gạch nối ( VD: Kơ-pa Kơ- lơng, Y-a-li, Đăm –bri, Pắc-pó,…)
2. Tên người, tên địa danh nước ngoài phiên âm trực tiếp ra tiếng Việt thì viết hoa chữ cái đầu ở mỗi bộ phận của tên, giữa các tiếng trong cùng một bộ phận có dấu gạch nối (VD: Lu-i Pa-xtơ, Tô- mát, Ê-đi-xơn, Mê-kông, Von-ga, Ki-ép, Ma-lai-xi-a, In-đô-nê-xi-a,…)
– Riêng tên người, tên địa danh nước ngoài được gọi như kiểu tên người, tên địa danh Việt Nam (do được phiên âm qua âm Hán Việt nên đã được Việt hoá ), thì được viết hoa như tên người, tên địa danh Việt Nam (VD: Lí Bạch, Đỗ Phủ, Trương Mạn Ngọc, Trung Quốc, Ấn Độ, Triều Tiên,…)
3. Tên các cơ quan, đoàn thể, tổ chức chính trị, xã hội; cụm từ chỉ huân, huy chương, danh hiệu, giải thưởng,…được viết hoa chữ cái đầu ở tiếng đầu các bộ phận nêu nên tính chất “riêng” của tên riêng đó (VD: Đảng Cộng sản Việt Nam, Trường Đại học sư phạm Hà Nội, Huy hiệu Cháu ngoan Bác Hồ,…)
4. Các chữ cái đầu câu, đầu đoạn, đầu bài, đầu các chương mục, đầu dòng thơ đều phải viết hoa.
5. Một số danh từ chung và đại từ xưng hôcũng có thể được viết hoa để tỏ thái độ kính trọng đối với những người và sự việc mà chúng biểu thị ( VD: Việt Nam ta gọi tên Người thiết tha)
6. Các sự vật khác (động vật, thực vật, đồ đạc) nếu được đặt tên riêng thì những tên riêng ấy cũng viết hoa theo quy tắc viết hoa tên người (VD: cô Đậu Nành, anh Dưa Hấu, chị Gà Mái Mơ, chú Mướp,…)
B) Bài tập thực hành:
Bài tập 1:
Hãy viết tên 5 bạn cùng tổ em (họ, tên đệm, tên riêng)
Bài 2:
Hãy viết tên 5 địa danh của Việt Nam.
Bài tập 3:
Hãy viết tên 5 người và địa danh vùng dân tộc ít người.
Bài tập 4:
Hãy viết tên 5 người và địa danh nước ngoài (được phiên âm qua âm Hán- Việt)
Bài tập 5:
Hãy viết tên 5 người và địa danh nước ngoài ( được phiên âm trực tiếp sang tiếng Việt)
Bài tập 6:
Hãy tìm 5 cụm từ chỉ các tổ chức, đơn vị, cơ quan, đoàn thể,… và viết lại cho đúng quy tắc viết hoa.
VD:
– Công ti Vàng bạc đá quý Sài Gòn.
– Nhà máy Đường Sóc Trăng.
– Bộ Giáo dục và Đào tạo.
– Hội Khoa học lịch sử Việt Nam.
– Nhà máy Bóng đèn – Phích nước Hà Nội.
– Chương trình Phát triển Liên hợp quốc.
– Tổ chức Nhi đồng Liên hợp quốc.
– Nhà xuất bản Giáo dục.
– Trường Mần non Sao Mai.
– Viện hàn lâm Văn chương và Nghệ thuật Pháp.
Bài tập 7:
Hãy viết hoa 5 cụm từ chỉ huân, huy chương, danh hiệu, giải thưởng.
VD:
– Huân chương Độc lập.
– Huy chương Anh hùng lao động.
– Kỉ niệm chương Tổ quốc ghi công.
– Giải thưởng Hồ Chí Minh.
– Nhà giáo Ưu tú.
– Huân chương Chiến công hạng nhất.
