1. Xây dựng đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm từ những sự việc và nhân vật
a) Chọn một trong các sự việc và nhân vật cho trước dưới đây để viết một đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm:
(1) Em trót đánh vỡ một lọ hoa rất đẹp.
(2) Em giúp đỡ một người cao tuổi qua đường vào lúc xe cộ đi lại rất đông.
(3) Trong ngày sinh nhật ( hoặc lễ, tết) em bất ngờ nhận được một món quà rất thú vị.
Gợi ý:
– Xác định đối tượng kể: sự việc và nhân vật;
– Lựa chọn ngôi kể: ngôi thứ nhất – “tôi” hoặc “em”;
– Sắp xếp thứ tự các sự việc theo diễn biến câu chuyện;
– Xác định nội dung miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn sẽ viết;
– Viết thành đoạn văn.
2. Trong vai ông giáo, hãy viết một đoạn văn kể lại chuyện lão Hạc sang báo tin sau khi bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.
Gợi ý: Ở đây không đặt ra yêu cầu phải viết giống như lời văn của Nam Cao. Bằng lời văn của mình, chú ý khắc hoạ hình ảnh và tâm trạng đau khổ của lão Hạc trong sự việc báo tin bán chó.
3. Phân tích sự kết hợp giữa kể chuyện với miêu tả và biểu cảm trong đoạn trích sau:
“Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:
– Cậu vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!
– Cụ bán rồi?
– Bán rồi! Họ vừa bắt xong.
Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà oà lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện:
– Thế nó cho bắt à?
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc…”
(Trích Lão Hạc, Nam Cao)
Gợi ý:
– Hình ảnh lão Hạc được khắc hoạ như thế nào?
– Tâm trạng đau khổ của lão sau khi bán chó được tác giả thể hiện ra sao?
– Thái độ của ông giáo?
– Việc kết hợp miêu tả và biểu cảm trong lời kể đạt hiệu quả nghệ thuật ra sao?
